- Voorzitter - Brenda Bruin
- Ko Hemminga - Heiloo-2000
- Fons Hopman - D66
- Annemarieke Nierop - PvdA
- René van Splunteren - VVD
- Hessel Hiemstra - CDA
Heiloo Debatteert: Nieuwe Referendumverordening in de Maak
De gemeenteraad van Heiloo overweegt een nieuwe referendumverordening voor 2025. Deze verordening biedt inwoners de mogelijkheid om hun mening te geven over bepaalde raadsbesluiten via een referendum. Het voorstel bevat enkele belangrijke wijzigingen, zoals het uitsluiten van bepaalde besluiten van referenda en het verduidelijken van de samenstelling van de referendumcommissie.
Politiekverslaggever Rijk de Bat
Tijdens de raadsvergadering van afgelopen week werd het voorstel voor de nieuwe referendumverordening van Heiloo 2025 uitgebreid besproken. De verordening, die sinds 2016 niet meer is aangepast, moet inwoners de mogelijkheid bieden om via referenda hun stem te laten horen over gemeentelijke besluiten. De discussie in de raad was levendig en liet een verdeeld beeld zien over de noodzaak en inhoud van de verordening.
Heiloo-2000 en D66: Meer Aandacht voor Burgerinitiatieven
Ko Hemminga van Heiloo-2000 benadrukte het belang van burgerparticipatie en pleitte voor meer bekendheid van het burgerinitiatief. "Het is een zwaar middel om door de burgers te worden ingezet," aldus Hemminga, die ook wees op de complexiteit van het organiseren van een referendum. Fons Hopman van D66 sloot zich hierbij aan en stelde dat het burgerinitiatief meer aandacht verdient. "Een referendum gaat verder dan agenda setting en is in onze ogen ook wel veel belangrijker," voegde hij toe.
Gemeentebelangen Heiloo: Essentieel voor Democratie
Edith de Jong van Gemeentebelangen Heiloo sprak haar steun uit voor de verordening, maar had moeite met de extra rollen die de raad krijgt. "Het is juist een burgerinitiatief," zei ze. De Jong benadrukte het belang van het referendum als democratisch middel: "Dit is wel een middel waarmee zij uiteindelijk hun eigen stem kunnen laten horen."
VVD en Heiloo Lokaal: Kritisch over Noodzaak
René van Splunteren van de VVD en Peter Boers van Heiloo Lokaal uitten hun twijfels over de noodzaak van de verordening. Van Splunteren stelde dat referenda de mogelijkheid van de raad en het college om afgewogen keuzes te maken ondermijnen. "Een referendum helpt Heiloo niet om afgewogen democratische keuzes te maken," aldus Van Splunteren. Boers voegde daaraan toe: "In een kleine gemeente waar je mensen kent, weet ik niet hoe nuttig dat is."
CDA: Voorwaarden voor Akkoord
Hessel Hiemstra van het CDA gaf aan dat zijn partij principieel niet enthousiast is over referenda. Hij benadrukte dat het politieke lichaam zonder last moet kunnen functioneren. Het CDA is bereid akkoord te gaan met de verordening, mits de voorwaarden uit 2016, zoals een minimale opkomst van 30%, worden gehandhaafd.
Toekomstige Stappen
De griffie heeft toegezegd enkele punten nader te onderzoeken en de tekst van de verordening aan te scherpen. Het voorstel zal op 27 januari 2025 opnieuw worden besproken in de raadsvergadering, waarbij mogelijk amendementen worden ingediend. De discussie over de referendumverordening laat zien dat de raad van Heiloo nog zoekende is naar de juiste balans tussen burgerparticipatie en bestuurlijke verantwoordelijkheid.
Samenvatting van het voorstel
De gemeenteraad van Heiloo overweegt een nieuwe referendumverordening voor 2025 vast te stellen. Deze verordening biedt inwoners de mogelijkheid om hun mening te geven over bepaalde raadsbesluiten via een referendum. Er zijn twee soorten referenda: raadgevend, aangevraagd door inwoners, en raadplegend, geïnitieerd door de raad. Sinds de vorige verordening in 2016 is er in Heiloo nog geen referendum gehouden.
De nieuwe verordening bevat enkele belangrijke wijzigingen. Zo worden bepaalde besluiten, zoals die over gemeentelijke tarieven, uitgesloten van referenda. De samenstelling en vergoeding van de referendumcommissie worden duidelijker omschreven. Ook zijn de taken van de commissie uitgebreid, waaronder het adviseren over de vraagstelling van het referendum.
Voor inwoners die een referendum willen aanvragen, zijn de procedures aangepast. Er is meer tijd om handtekeningen te verzamelen, en het aantal benodigde handtekeningen is verhoogd. Handtekeningen kunnen nu ook digitaal worden ingediend. De raad kan besluiten een referendum te houden als er voldoende steun is, maar kan dit ook afwijzen als er nieuwe feiten zijn.
De datum voor een referendum wordt vastgesteld door de raad en moet binnen zes maanden na het besluit plaatsvinden. De vraagstelling kan eenvoudiger worden geformuleerd om beter begrijpelijk te zijn voor inwoners.
De verordening introduceert ook de mogelijkheid voor de raad om zelf een referendum te initiëren, zowel over bestaande raadsvoorstellen als over onderwerpen buiten de politieke agenda. Er worden budgetten en subsidieplafonds vastgesteld voor de organisatie en het publieke debat rondom het referendum.
De financiële impact van een referendum is aanzienlijk, vergelijkbaar met reguliere verkiezingen. De raad moet hiervoor budget opnemen in de begroting. De verordening treedt in werking na publicatie in het gemeenteblad.